Starania PZD o objęcie gruntów ROD ustawą reprywatyzacyjną

W związku z opracowanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości projektem ustawy o zrekompensowaniu niektórych krzywd wyrządzonych osobom fizycznym wskutek przejęcia nieruchomości lub zabytków ruchomych przez władze komunistyczne po 1944 r. oraz ogromnym problemem roszczeń do gruntów ROD, Polski Związek Działkowców podejmuje liczne działania, mające na celu zabezpieczenie interesów ROD i działkowców w w/w dużej ustawie reprywatyzacyjnej. 

W pierwszej kolejności, w dniu 14 listopada 2017 r., Prezydium KR PZD skierowało do Ministra Sprawiedliwości pismo, w którym wyraziło swoje wątpliwości co do  możliwości skorzystania przez ogrody działkowe z dobrodziejstwa projektu tzw. dużej ustawy reprywatyzacyjnej. Zwróciło uwagę na nieprecyzyjne, a może wręcz niekorzystne zapisy, które wykluczają możliwość uzyskania rekompensaty, a w konsekwencji umożliwiają zwrot w „naturze” gruntów  zajętych przez ogrody działkowe, które Skarb Państwa/gmina uzyskały w drodze przejęcia na podstawie dekretu o ogrodach działkowych z 1946 r. oraz ustawy o POD z 1949 r. Prezydium KR PZD zwróciło się o zmianę tych przepisów lub ich doprecyzowanie.  

Następnie, w dniu 9 grudnia b.r. w sprawie roszczeń do gruntów rodzinnych ogrodów działkowych i znaczenia ustawy reprywatyzacyjnej wypowiedział się Nadzwyczajny XIII Krajowy Zjazd Delegatów PZD. W swoim stanowisku, Zjazd podkreślił, że obrona gruntów rodzinnych ogrodów działkowych przed zgłaszanymi roszczeniami powinna nadal stanowić jedno z najważniejszych zadań PZD. Polski Związek Działkowców winien dalej pomagać rodzinnym ogrodom działkowym, objętym roszczeniami m.in. bronić je w postępowaniach sądowych, administracyjnych, regulować stan prawny, walczyć o odszkodowania, przyznawać działki zamienne, wzmacniać służby prawne, ale i zaangażować  się w prace nad dużą ustawą reprywatyzacyjną celem uniemożliwienia zwrotu gruntów ROD „w naturze”.

W dniu 15 grudnia b.r. w tej sprawie głos zabrała Krajowa Rada PZD, która stwierdziła, że źródła roszczeń do gruntów ROD są różne i trudno przewidzieć, czy rodzinny ogród działkowy dziś „wolny od roszczeń” jutro może czuć się bezpiecznie. Sprawy roszczeniowe mają różne genezy, przebieg i zakończenia. Mimo wszechstronnych działań PZD, część spraw kończy się negatywnie. PZD i działkowcy ponoszą ogromne koszty związane z roszczeniami. Roszczenia do gruntów ROD to również problem finansowy dla Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego oraz problem społeczny (obawa przed utratą działki, majątku bez odszkodowania, przed roszczeniami z tytułu bezumownego korzystania), niepewność sytuacji prawnej ogrodu i prawa, podważanie zaufania obywateli do Państwa, jak też obciążanie stowarzyszenia ogrodowego zadaniami, dla których nie zostało ono powołane zgodnie z ustawą o ROD. Na podstawie oceny stanu roszczeń, Krajowa Rada PZD uznała, że w dalszym ciągu winny być kontynuowane działania na rzecz obrony ROD i działkowców przed skutkami roszczeń. Dotychczasowe działania PZD w sprawach roszczeniowych są właściwe i skuteczne, co potwierdza fakt, że wiele spraw roszczeniowych kończy się pozytywnie dla rodzinnych ogrodów działkowych i działkowców. Związek musi być przygotowany na kolejne roszczenia i dlatego też musi wzmacniać swoje służby prawne. W miarę możliwości i posiadanych środków, PZD powinien dalej pomagać finansowo ogrodom roszczeniowym, w szczególności za pośrednictwem Funduszu Obrony ROD. Aktualnie ważnym zadaniem PZD jest zainteresowanie problemem roszczeń reprezentantów Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego i włączenie się w zmianę prawa. Roszczenia do gruntów ROD bowiem to nie wina Związku, tylko zmieniającego się prawa i zaniedbań historycznych.   

W chwili obecnej projekt dużej ustawy reprywatyzacyjnej jest procedowany w Rządowym Centrum Legislacji. Jest już po uzgodnieniach międzyresortowych (swoje opinie przedłożyło 9 Ministerstw, a także Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych) i po konsultacjach społecznych, podczas których swoje stanowiska przedstawiło 23 organizacji, stowarzyszeń, samorządów, kancelarii prawnych i innych podmiotów m.in. Ambasada USA, Okręgowa Rada Adwokacka, Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych RP. Pismo Prezydium KR PZD z dnia 14 listopada b.r. wpłynęło jako jedno z pierwszych (!).

W związku ze zintensyfikowaniem prac legislacyjnych dotyczących projektu dużej ustawy reprywatyzacyjnej, Prezydium KR PZD na posiedzeniu w dniu 28 grudnia b.r. postanowiło, że w dalszym ciągu będzie kontynuować działania zmierzające do rozwiązania problemu roszczeń do gruntów ogrodów działkowych na szczeblu krajowym, w drodze przyjęcia stosownych rozwiązań prawnych. Związek przekaże kolejne informacje o roszczeniach, którymi są objęte grunty ROD tj. o skali tego zjawiska, jego genezie, działaniach PZD podejmowanych w obronie ogrodów oraz oczekiwaniach Związku, ROD i działkowców. Powyższe informacje oraz kolejne argumenty przemawiające za objęciem gruntów ROD ustawą reprywatyzacyjną zostaną przekazane m.in. do Ministra Infrastruktury i Budownictwa, Rady Ministrów, Rządowego Centrum Legislacji, jak również parlamentarzystów, którzy będą głosowali nad w/w projektem.

MAP